مارک تواین:

فرقی میان کسی که کتاب نمی خواند با کسی که نمی تواند بخواند نیست.

مارک تواین:

فرقی میان کسی که کتاب نمی خواند با کسی که نمی تواند بخواند نیست.

آخرین مطالب

۱ مطلب در خرداد ۱۳۹۷ ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

دنیای سوفی

یوستن گُردر نویسنده کتاب دنیای سوفی نویسنده ای نروژی و متولد 1952 می باشد و بعنوان یک معلم فلسفه پیوسته در فکر راهی برای ارائه جذاب فلسفه به شاگردانش بود. تا اینکه در سال 1991 کتاب دنیای سوفی را در قالب یک رمان نوشت. 

نسخه انگلیسی این کتاب ابتدا در سال 1995 منتشر شد و خوش فروشترین کتاب جهان را در آن سال به خود اختصاص داد و تا سال 2011 بالغ بر 59 زبان ترجمه شد.

سوفی آموندسن یک دختر 15 ساله است که در ابتدا از طریق نامه هایی که از یک شخص غریبه دریافت می کند آشنا می شود و رفته رفته با مفاهیمی غامض آشنا می شود که قبلا دغدغه وی نبوده است. سوالاتی از قبیل اینکه "تو کیستی؟"، "جهان چگونه به وجود آمد؟"، "خاستگاه فلسفه چیست؟"، "هدف از خلقت چیست؟"، "عدالت را با چه مقیاسی می‌توان سنجید؟". این شخص بعداً آلبرتو کناکس فیلسوف معرفی می شود, کسی که می خواهد به سوفی فلسفه بیاموزد. در ادامه داستان ارتباط سوفی با معلم فیلسوفش حضوری می شود.

در معنی کلمه سوفی چنین می گوید: « از قدیم مسیحیان و یهودیان معتقد بودند که خدا فقط مرد نیست و جنبه زنانه نیز دارد. در یونانی به این جنبه زنانه ی خدا می گویند سوفیا. سوفیا یا سوفی به معنی دانایی است.»

گردر به زیبایی سه هزار سال تاریخ فلسفه و اندیشه اروپا را در 600 صفحه ارائه می دهد و چه نغز به نقل از گوته می گوید: « کسی که از سه هزار سال بهره نگیرد تنگدست به سر می برد».

و این چنین اندیشه فلسفی را تعریف می کند:

« تنها چیزی که ما نیاز داریم تا یک فیلسوف خوبی بشویم قوه شگفتی است. کودکان این قوه را دارند ولی همانند بسیاری از ما بعد از مدتی به محیط پیرامونشان عادت می کنند و چه حیف که عادت می کنند.

تصور کن یک روز صبح پدر و مادری همراه فرزند دو ساله شان در آشپزخانه در حال صبحانه خوردن هستند. بعد مادر پشت به همسر و فرزندش مشغول ظرفشویی می گردد و پدر- تصور کن - بالای میز غذا خوری به پرواز درمی آید. فکر می کنی واکنش کودک چیست؟ کودک حیرت می کند ولی همانند سایر کارهای پدر, چونکه همه کارهای پدرش او را شگفت زده می کند. پدرش هر روز با ماشین مضحکی صورت خود را می تراشد. گاه بالای بام می رود و آنتن تلوزیون را تنظیم می کند. گاه سر تو کاپوت ماشینش می کند و با صورت سیاه بر می گردد. حال فکر کن مادر برمی گردد و همسرش را خونسرد و معلق بالای میز می بیند. چه اتفاقی می افتد؟ از وحشت فریاد می کشد و شاید وسیله موجود در دستش به زمین بیافتد. چرا عکس العمل مادر و کودک چنین متفاوت است؟

اینها همه مربوط به عادت است. مادر آموخته است که انسان نمی تواند پرواز کند.

اگر کل هستی را به خرگوش سفید شعبده بازی تشبیه کنی, ماها شپش های ریز لابه لای موی خرگوش به حساب می آییم. منتها فیلسوفان سعی دارند از این موهای نازک بالا بروند و مستقیم در چشم شعبده باز بنگرند.

بیشتر مردم چنان غرق در زندگی روزمره می شوند که شگفتی جهان از یادشان می رود یعنی به عبارتی به اعماق موهای خرگوش می خزند و بقیه عمر را آنجا سپری می کنند.

اینجاست که فیلسوفان با سایر افراد فرق می کنند. فیلسوف هیچ گاه بطور کامل به این جهان خو نمی گیرد. جهان در نظر فیلسوف همواره نامعقول و اسرار آمیز جلوه می کند. بدین صورت فیلسوفان و کودکان در این زمینه وجه مشترک مهمی دارند.»

کتاب دنیای سوفی را با ترجمه زیبای حسن کامشاد و از انتشارات نیلوفر حدود دو سال پیش خواندم و چه بسیار آموختم و لذت بردم و بنظرم اگر کسی می خواهد دوره ای فشرده و اجمالی - و تا حد ممکن جذاب- از فلسفه اروپا را بخواند و با دانشمندان برجسته ای از طالس گرفته تا دانشمندان معاصر ازجمله سارتر و سیمون دوبووار آشنا شود این کتاب شاید یکی  از بهترین گزینه ها باشد.


  • مهرزاد نوشاد