یک خطای رفتاری از نظر رولف
دوبلی
«در مسیر یک کنسرت, سر یک چهارراه با گروهی از
آدم ها مواجه می شوی که همه به آسمان خیره شده اند. بدون این که فکر کنی, تو هم به
بالا زل می زنی. چرا؟
وسط
کنسرت, زمانی که تک نواز اوج هنرنمای اش را به نمایش می گذارد, یک نفر شروع به کف
زدن می کند و ناگهان همه حضار با او همراه می شوند. تو هم همینطور. چرا؟
آزمایش
سالمون اَش: به یک شخص یک خط روی کاغذ نشان داده می شود و کنار آن کمی با فاصله سه
خط که فقط یکی از آنها برابر خط مورد آزمایش است و دو خط دیگر یکی اندکی کوتاه تر
و اندکی بلند تر. شخص باید تعیین کند که کدام یک از این خطوط برابر خط مورد نظر
است. آزمایشی ساده ولی هنگامی که شخص، تنها در اتاق پاسخ دهد! چون هنگامی که 5 نفر
نیز به شخص مورد آزمایش در اتاق ملحق شوند و عمدا با هم نظر اشتباهی را انتخاب کنند در یک سوم موارد شخص مزبور نیز همان پاسخ اشتباه را برمی گزیند.
چرا؟
نام این
پدیده "تایید اجتماعی" می باشد. هرچه تعداد بیشتری از مردم عقیده خاصی
را دنبال کنند ما نیز متمایل به آن عقیده خواهیم شد.
حال منشا این پدیده از کجاست:
فرض کن که پنجاه هزار سال قبل با گروهی از شکارچیان در یک دشت پهناوری هستی و
ناگهان دوستانت فرار می کنند. اگر متفاوت فکر کنی و مشغول تجزیه و تحلیل باشی ممکن
است که خود، شکار یک شیر شوی. این نمونه چنان در ما عمیق شده است که اکنون نیز حتی
زمانی که مساله مرگ و زندگی نیست از آن تبعیت می کنیم.
تایید
اجتماعی در معدود موارد مفید واقع می شود. مثلاً, هنگامی که در یک شهر غریبه،
گرسنه ای و دنبال رستوران می گردی بهتر است دنبال رستورانی باشی که افراد بومی
بیشتری از آن استفاده می کنند.